RAM là một trong các nâng cấp đơn giản nhất giúp cải thiện hiệu năng máy tính. Nhưng vấn đề là bạn nên ưu tiên tăng dung lượng RAM hay chọn RAM có tốc độ cao?

Tại sao bạn cần RAM?

Nói ngắn gọn, hãy coi RAM là bộ nhớ ngắn hạn mà bộ vi xử lý dùng để chứa các file cần truy xuất nhanh và thường xuyên. RAM cho phép máy tính khả năng phản hồi ngay lập tức thay vì phải đợi vài giây. Nói vậy nghe có vẻ không nhiều nhưng phải đến khi trải qua bạn mới thấy chiếc PC của mình cũ kỹ, yếu ớt như thế nào.

Nếu máy tính gặp khó khăn lúc mở chương trình, có khả năng là bạn đang cần thêm RAM. Sự chậm trễ đến từ việc máy tính phải tải bớt các tác vụ từ RAM sang ổ cứng, linh kiện có dung lượng cao hơn nhưng lại chậm hơn rất nhiều so với RAM.

Bạn có thể thiếu RAM nếu đang sử dụng một chiếc PC cũ. Bạn cũng có thể thiếu RAM nếu mua một chiếc laptop rẻ tiền với cấu hình không quá cao. Máy có thể nhanh lúc đầu, nhưng khi các phần mềm thay đổi và sử dụng nhiều bộ nhớ hơn thì lại không còn chỗ để nâng cấp nữa.

Khác biệt giữa dung lượng và tốc độ

Bạn có thể đo dung lượng RAM bằng megabyte (MB), gigabyte (GB) hay thậm chí là terabyte (TB). Tăng dung lượng RAM sẽ giảm sự phụ thuộc vào ổ cứng đối với các file tạm thời. Nhưng, đến khi bạn đã có đủ những gì cần thiết thì việc tăng RAM không còn là cách tốt nhất để tăng tốc độ nữa. Bạn có thể hưởng lợi nhiều hơn từ việc mua RAM nhanh hơn RAM bạn đang sử dụng dù chúng cùng dung lượng.

Có một vài số liệu có thể quyết định tốc độ của RAM. Xung nhịp ảnh hưởng tới băng thông tối đa, tức lượng dữ liệu có thể đi và đến tại một thời điểm. Độ trễ ảnh hưởng tới tốc độ phản hồi yêu cầu của RAM.

Xung nhịp thường được đo bằng megahert (MHz), càng lớn càng tốt. Độ trễ là chuỗi các số (như 5-5-5-12), càng nhỏ càng tốt.

Khi dung lượng đạt yêu cầu, tăng xung nhịp và giảm độ trễ có thể tăng tốc độ đang kể hơn thay vì thêm RAM. Khác biệt có rõ rệt hay không còn tùy vào nhiều yếu tố.

Bạn cần bao nhiêu RAM? Tốc độ như thế nào?

Bạn sẽ cần thật nhiều RAM khi chỉnh sửa video hoặc âm thanh chuyên nghiệp. Nhưng kể cả vậy thì 8-16GB cũng đã đủ để bạn chạy đồng thời một vài tác vụ rồi. Bạn sẽ không phải lo nghĩ đến chuyện nâng cấp trong một vài năm tới.

Bất kể bạn dùng PC cho mục đích gì, tốc độ sẽ không quan trọng nếu như bo mạch chủ không hỗ trợ được tới tốc độ của RAM. Bo mạch chủ chỉ hỗ trợ 1333MHz sẽ giới hạn tốc độ xung nhịp RAM 2000MHz xuống còn 1333MHz.

Có một vài trường hợp nhiều RAM là cần thiết, chủ yếu là trong quản lý máy chủ. Nhu cầu chạy các ứng dụng, game và website đơn thuần không cao đến mức bạn cần nhồi nhét quá nhiều RAM.

Nên mua và nâng cấp RAM như thế nào?

Bạn đang định nâng cấp RAM hay mua mới hoàn toàn? Tất nhiên mua mới hoàn toàn sẽ có nhiều lựa chọn hơn là nâng cấp.

Nếu RAM của bạn bị hàn chết thì việc nâng cấp là không thể. Số khe RAM cũng quan trọng bởi DDR2 chỉ có dung lượng tối đa là 4GB, DDR3 là 8GB, do đó nếu cần 16 GB RAM bạn sẽ phải dùng 2 thanh DDR3, trừ khi máy bạn có hỗ trợ DDR4.

Vậy nếu máy bạn có 1 khe trống trở lên, hãy thử thêm RAM vào thay vì thay thế thanh cũ. Các nền tảng 2 kênh có thể cung cấp một số lợi ích tùy thuộc vào công việc máy phải xử lý.

Nếu bạn mua mới và đang phân vân nên mua 1 thanh 8GB hay 2 thanh 4GB, hãy chọn 1 thanh. Điều này sẽ cho bạn khả năng thêm 1 thanh để nâng cấp lên 16GB sau này thay vì phải thay cả 2 thanh. Khác biệt giữa cả 2 cũng không đáng kể đến mức bạn có thể nhận thấy (hay hối tiếc) vì đã chọn 1.

Còn nếu bạn muốn nâng cấp RAM trong khi các khe cắm đã đạt tới dung lượng tối đa, hay mua RAM với tốc độ cao hơn.

Vậy tốc độ hay dung lượng quan trọng hơn?

Dung lượng RAM bạn có quan trọng hơn ở một mức nhất định. Hơn 8GB RAM là không thực sự cần thiết trừ khi bạn có nhu cầu dùng tới thường xuyên.

Nếu bạn là một người dùng với yêu cầu cao thì rất khó để trả lời. Trong một số trường hợp bạn cần mua nhiều RAM, một số trường hợp khác xung nhịp cao với độ trễ thấp lại cho kết quả tốt hơn. Bạn cũng sẽ nhận thấy khác biệt trên các hệ điều hành khác nhau. Chuyển hệ điều hành cũng có thể là cái mà bạn đang cần.